Devre Mülk Sözleşmeleri ve Devre Tatil Sözleşmeleri / Arasındaki Farklar / Cayma Hakkı
Devre Mülk Sözleşmeleri ile Devre Tatil Sözleşmeleri birbirine oldukça karıştırılan konulardandır. Bu sözleşmeleri birbirinden ayıran en önemli fark Devre Mülk Sözleşmelerinin tapulu bir sistem olmasıdır. Devre Mülk Sözleşmelerinin tapulu bir sistem olması dolayısıyla tüketiciler açısından en önemli tercih sebebidir. Devre Mülk Sözleşmeleri ve Devre Tatil Sözleşmeleri'nin kanunlarda düzenleniş biçimleri farklılık arz etmektedir.
Devre Mülk Sözleşmeleri
Devre Mülk Sözleşmeleri Kat Mülkiyeti Kanunu'nda düzenlenmiştir. KMK'nun 57. maddesinde devre mülk hakkının kanuni tanımı şu şekildedir; "Mesken olarak kullanılmaya elverişli bir yapı veya bağımsız bölümün ortak maliklerinden her biri lehine bu yapı veya bağımsız bölümden yılın belli dönemlerinde istifade hakkı, müşterek mülkiyet payına bağlı bir irtifak hakkı olarak kurulabilir. Bu hakka devre mülk hakkı denir."
Kanun burada devre mülk hakkından bahsederken bu hakkın bir ayni hak olduğundan bahsetmektedir. Nedir bu ayni hak? Ayni hak, mülkiyet hakkını da içeren geniş çaplı bir kavramdır. Herkese karşı ileri sürülebilir. Dolayısıyla Devre Mülk Sözleşmeleri'nin tapuda veya noterde resmi şekilde yapılması gerekmektedir. Bu şekil şartı zorunludur. Aksi halde sözleşme geçerli bir sözleşme olmayacaktır.
Devre Mülk Sözleşmeleri'nde tüketici, bağımsız bölümün maliki olur. Bir malike tanınacak yararlanma süresi de 15 günden az olamaz. Aynı zamanda sözleşmenin birer kopyası tüm hak sahiplerinde yer almalı ve elbette ki sözleşmeler açısından olmazsa olmaz nitelikteki adres, kimlik bilgisi, ıslak imza gibi bilgilerin de yer alması gerekmektedir.
Devre Mülk Sözleşmeleri'nin düzenleniş biçimi resmi şekil şartına tabidir. Yani bu sözleşmelerin noterde resmi şekilde yapılması ve tapuya tescili zorunludur. Aksi halde sözleşme geçersiz olacaktır. Tapuya tescil edilmiş olan sözleşme ile devre mülkün sahibi olan kişi satma, kiralama, devretme ve miras bırakma haklarına sahip olacaktır.
Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta; devre mülk sözleşmesinde hakkın özünü zedeleyecek veya ortadan kaldıracak bir hükmün getirilemiyor olmasıdır. Böyle bir hüküm getirildiği takdirde devre mülk sözleşmesi batıl olacaktır.
Devre Mülk Sözleşmesi Nasıl Feshedilir?
Devre mülk sözleşmesinde, sözleşmenin feshedilmesi mümkündür. Tüketici hiçbir gerekçe göstermeksizin ve cezai bedel ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. Bu cayma bildiriminin noter aracılığıyla yapılması gerekmektedir. Tüketicinin cayma hakkını kullanmasıyla birlikte tüketiciye iade edilmesi gereken bedel ve onu borç altına sokmuş olan her türlü belge, cayma bildiriminin satıcı veya sağlayıcıya ulaşmış olduğu tarihten itibaren 14 gün içerisinde tüketiciye verilmek zorundadır. Tüketicinin ödemesi gereken bedel tamamen veya kısmen satıcı veya sağlayıcı ile kredi veren arasında bir anlaşmaya dayanarak bir kredi veren tarafından karşılanıyor ise, tüketicinin devre mülk sözleşmesinden cayması ve buna dair yapılmış olan bildirimin cayma süresi içinde aynı zamanda kredi verene yönlendirilmesi halinde söz konusu olan bağlı kredi sözleşmesi de tıplı devre mülk sözleşmesi gibi herhangi bir cezai şart ya da tazminat ödemeksizin sona erecektir. Tüketici, devre mülk için ilk iki taksiti ödemiş olduktan sonra üçüncü seneden itibaren her taksite ilişkin olarak ödeme bildirimini almasını takiben 14 gün içinde sağlayıcı veya satıcıya, yazılı ya da kalıcı veri saklayıcısı aracılığı ile bildirimde bulunup devre mülk sözleşmesini feshedebilir. Bu şekilde bir fesih işlemi gerçekleştirildiği takdirde tüketici, herhangi bir cezai şart ödeme yükümlülüğü altına girmeyecektir.
Devre Tatil Sözleşmeleri
Devre Tatil Sözleşmeleri, Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun ile Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmetleri Yönetmeliği ile düzenlenmiştir. TKHK. 50. maddesine göre devre tatil sözleşmeleri, bir yıldan uzun süre için kurulan ve tüketiciye bu süre zarfında birden fazla dönem için bir veya daha fazla sayıda gecelik konaklama imkanı veren sözleşmeleri ifade eder.
Bu sözleşmeler devre mülk sözleşmeleri gibi ayni hakka konu edilemez. Devre Tatil, şahsi bir haktır ve sadece borçlusuna karşı ileri sürülebilen bir haktır. Tüketici malik sıfatına haiz değildir.
Devre Tatil Sözleşmeleri, devre mülk sözleşmeleri gibi resmi şekil şartına tabi değildir. Yani adi yazılı şekilde yapılabilir. Ancak dikkat edilmesi gereken husus, bu sözleşmelerin yapılmadan önce ön bilgilendirme formu ile tüketicinin aydınlatılması gerektiğidir. TKHK madde 50/4 der ki; Sözleşmenin kurulmasından önce en az bir gün önce, Bakanlıkça belirlenen hususları içeren ön bilgilendirme formunun tüketiciye verilmesi zorunludur. Kısaca, "hediye tatil" , "gezi" gibi isimler altında satışı özendirici yöntemler ile tüketiciyi davet eden satıcının yazılı olarak satış amacını ve davetin içeriğini bildirmesi gerekiyor. Dolayısıyla bu emredici hükme uyulmadan yapılan sözleşmeler de geçersiz olarak kabul edilecektir.
Devre Tatil Sözleşmeleri Nasıl Feshedilir?
Devre tatil sözleşmelerinin fesih biçimi Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunda 50/6 maddesinde, Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmetleri Yönetmeliği'nin 7. maddesinde "Cayma Hakkı" düzenlenmiştir. Bu maddelere göre, Tüketici, hiçbir gerekçe göstermeksizin ve cezai bedel ödemeksizin 14 gün içinde sözleşmeden cayma hakkına sahiptir.
Devre mülk hakkı veren sözleşmeler hariç olmak üzere, cayma süresi dolmadan satıcı veya sağlayıcı, tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasını veya tüketiciyi borç altına sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez. Devre tatil, uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri ve bu sözleşmelerle birlikte düzenlenmiş olan yeniden satım, değişim ve ilgili diğer tüm sözleşmeler cayma hakkının kullanılması ile birlikte kendiliğinden sona erer. Bu yasağa rağmen satıcı veya sağlayıcı, tüketiciden ödeme alır veya borç altına sokan bir belge talep ederse derhal iade etmekle yükümlüdür.
Ayrıca tüketicinin, satıcı veya sağlayıcı tarafından aydınlatma yükümlülülüğüne aykırı hareket ederek eksik bilgilendirilmesi halinde kanunda belirtilen 14 günlük cayma süresi başlamayacaktır. Tüketici her zaman sözleşmeyi feshedebilir ancak bu süre herhalukarda cayma süresinin bittiği tarihten itibaren bir yıl sonra sona erer.
Devre Tatil Sözleşmelerinde, devre mülk sözleşmelerinde olduğu gibi cayma bildiriminin noter aracılığıyla yapılmasına gerek yoktur. Yazılı olarak / posta yoluyla herhangi bir şekilde yapılması yeterlidir.
